اطلاعات قرآنی

 

اطلاعات قرآنی

عروس قرآن : سوره الرحمن

بزرگترین سوره : سوره بقره

بزرگترین آیه : بقره / 282

کلمه وسط قرآن : ولیتلطف /کهف / 19

بزرگترین کلمه قرآن : فاسقیناکموه/ حجر / 22

اولین سوره که نازل شد : علق

تعداد سوره های قرآن 114 

تعداد حزب قرآن : 120

تعداد حروف قرآن : 323671

تعداد بسمله قرآن : 114

سجده های مستحب قرآن : 11 آیه

سوره ای که حرف  فا در آن نیست : سوره حمد

سوره ای که در تمام آیاتش کلمه  الله  است : مجادله

امیدبخش ترین آیه : قل یا عبادی الذین اسرفوا علی انفسهم لاتقنطوا من رحمه الله

قلب قرآن : سوره یس

کوچکترین سوره : سوره کوثر

کوچکترین آیه : طه

حرف وسط قرآن : تا

کوچکترین کلمه قرآن :با بسمله

آخرین سوره که نازل شد : نصر

تعداد جز قرآن : 30 جز

تعداد کلمات قرآن :    77437

تعداد آیات قرآن :  6236

تعداد حروف مقطعه : 71  در آغاز 29 سوره

مهمترین آیه قرآن : آیه الکرسی

سوره ای که حرف  میم  در آن نیست : کوثر (به غیر از بسمله)

عدالت آمیزترین آیه : ان الله یامر بالعدل و الاحسان

ترس آورترین آیه : فمن یعمل مثقال ذره شراً یره

ثواب قرائت سوره های قرآن مجید

 

بسم الله الر حمن الر حیمخواندن قرآن باید همراه با تدبر در آیات قرآن باشد و قاری به هنگام تلاوت قرآن در معنا و مفاهیم آن اندیشه کند. چرا که اندیشه و تفکر در قرآن مقدمه ای برای عمل به دستورات الهی است. تنها در این صورت است که انسان به این توابهای عظیم نائل می شود.
تلاش ما بر این است تا شما را را با گوشه ای از ثواب عظیم تلاوت سوره های قرآن آشنا کنیم. جهت مطالعه بیشتر رجوع کنید به کتاب ثواب العمال و عقاب الاعمال شیخ صدوق

ثواب قرائت سوره حمد

امام صادق علیه السلام فرمودند: اسم اعظم خداوند در سوره حمد است .
ثواب قرائت سوره بقره و آل عمران
امام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که سوره بقره و آل عمران را بخواند، این دو در روز قیامت مانند دو پاره ابر یا دو سایبان بر سر او سایه می اندازند.
ثواب خواندن آیه الکرسی هنگام خواب و پس از هر نماز
راوی می گوید: از امام رضا علیه السلام شنیدم که فرمودند: کسی که به هنگام خواب آیت الکرسی بخواند، انشاء الله از فلج شدن ترسی نخواهد داشت . و کس که آن را پس از هر نمازی بخواند، هیچ گزنده زهرداری به او آسیب نخواهد رساند.

ثواب قرائت سوره نساء در هر جمعه
امیرالمو منین علیه السلام فرمودند: کسی که در هر جمعه سوره نساء را بخواند، از فشار قبر ایمن خواهد بود.
ثواب قرائت سوره مائده
امام باقر علیه السلام فرمودند: کسی که هر پنجشنبه سوره مائده را قرائت کند، ایمانش لباس ظلم نپوشیده و هیچ گاه شرک نخواهد ورزید.
ثواب قرائت سوره انعمام
امام صادق علیه السلام فرمودند: سوره انعام یک جا نازل شده و در حال نزول هفتاد هزار فرشته آن را بدرقه می کردند تا بر حضرت محمد صلی الله علیه و آله نازل شد. پس آن را بزرگ بدانید و تکریم نمایید. و اگر مردم می دانستند در آن چیست ، آن را ترک نمی کردند.
ثواب قرائت سوره اعراف
امام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که سوره اعراف را در هر ماه بخواند، در روز قیامت از کسانی خواهد بود که هیچ ترس و اندهی ندارد . و اگر در هر جمعه آن را قرائت نماید، از کسانی خواهد بود که در روز قیامت مورد محاسبه قرار نمی گیرند. و آگاه باشید که یکی از محکمات قرآن در این سوره این است . و همانا در روز قیامت برای هر کسی که آن را خوانده باشد، گواهی می دهد.
ثواب قرائت سوره انفال و توبه
امام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که در هر ماه سوره انفال و توبه را بخواند، هیچگاه گرفتار هیچ نوع نفاقی نخواهد شد و از شیعیان امیرالمومنین علیه السلام خواهد بود .
ثواب قرائت سوره یونس
امام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که هر دو ماه یا سه ماه یک بار سوره یونس را بخواند، نمی ترسد که از جاهلان باشد و در روز قیامت از مقربین خواهد بود.
ثواب قرائت سوره هود
امام باقر علیه السلام فرمودند: کسی که در هر جمعه سوره هود را بخواند، خدای عزوجل در روز قیامت او را در گروه پیامبران برمی انگیزد و در آن روز او را بی گناه خواهند دانست .
ثواب قرائت سوره یوسف
امام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که سوره یوسف را در هر شب یا روز بخواند، خدای متعال او را در روز قیامت در حالی بر می انگیزد که مانند، یوسف زیباست و در روز قیامت هیچ ترسی به او نخواهد رسید و از بهترین بندگا صالح خداوند خواهد بود. و نیز فرمودند: این سوره در تورات نیز آمده است .
ثواب قرائت سوره رعد
امام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که سوره رعد را زیاد قرائت نماید، هیچگاه خداوند او را گرفتار صاعقه نخواهد نمود؛ گر چه دشمن اهل بیت علیه السلام باشد. و اگر مومن باشد، بدون حساب او را وارد بهشت خواهد نمود و شفاعت او در مورد همه خاندان و برادرانش که آنها را می شناسد، پذیرفته می شود.
ثواب قرائت سوره ابراهیم و حجر
امام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که در هر جمعه سوره ابراهیم و حجر را در دو رکعت با هم بخواند، 7 هیچ گاه دچار فقر، دیوانگی و مصیبت نخواهد شد.
ثواب قرائت سوره نحل
امام باقر علیه السلام فرمودند: کسی که در هر ماه سوره نحل را بخواند، از جریمه دادن و هفتاد بلا که کوچکترین آن دیوانگی ، جذام و پیسی است ، محفوظ خواهد بود. و مسکن او در جنت عدن که وسط بهشت است خواهد مرد.
ثواب قرائت سوره بنی اسرائیل
امام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که سوره بنی اسرائیل را در هر شب جمع زیارت کند، تا قائم آل محمد صلی الله علیه و آله را درک نکند و از اصحاب او نباشد، نخواهد مرد.
ثواب قرائت سوره کهف
1. امیرالمومنین علیه السلام فرمودند: هیچ بنده ای آیه قل انما ان بشر مثلکم .... را نمی خواند، مگر این که نوری خواهد داشت از خوابگاه خود تا کعبه و اگر از اهل مکه باشد نور او را تا بیت المقدس خواهد بود.
2. امام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که سوره کهف را در هر جمعه بخواند، نمی میرد، مگر شهید و خداوند او را با شهدا بر می انگیزاند و در روز قیامت همراه با شهدا خواهد بود.

ثواب قرائت سوره مریم
امام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که بر خواندن سوره مریم مداومت نماید، تا زمانی که از لحاظ جانی و مال و فرزندان به بی نیازی نرسد، نخواهد مرد و در آخرت از یاران حضرت عیسی علیه السلام خواهد بود و نیز در آخرت مانند دارایی سلیمان در دنیا را به او خواهند داد.ثواب قرائت سوره طهامام صادق علیه السلام فرمودند: خواندن سوره طه را ترک نکنید. زیرا خدوند آن سوره و کسی را که آن را تلاوت کند، دوست می دارد. کسی که بر قرائت آن مداومت نماید، خداوند در روز قیامت نامه عملش را به دست راستش خواهد داد ؛ درباره کارهای او در زمان مسلمانیش محاسبه نخواهد شد و در آخرت آن قدر پاداش به او می دهند، که راضی می شود.
ثواب قرائت سوره انبیاء
امام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که به خاطر علاقه به سوره انبیاء، آن را تلاوت نماید، مانند کسی خواهد بود که در بهشتهای ناز و نعمت با همه پیامبران همنشین است . و در طول زندگانی خود در چشم مردم شخص ‍ متشخصی خواهد بود
ثواب قرائت سوره حج
امام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که هر سه روز یک بار سوره حج را تلاوت نماید، یک سال نمی گذرد که به حج برود. و اگر در سفر حج بمیرد، وارد بهشت می شود. عرض کردم : اگر از مخالفین ( سنی ) باشد چطور؟ فرمودند: از عذابش کاسته می شود.ثواب قرائت سوره مومنینامام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که سوره مو منین را قرائت نماید، خداوند او را تا آخر عمر سعادتمند می نماید. و اگر بر قرائت آن در هر جمعه مداومت نماید، منزل او در فردوس اعلی ( بهشت برتر) همراه با پیامبران و رسولان خواهد بود.
ثواب قرائت سوره نور
امام صادق علیه السلام فرمودند: با تلاوت سوره نور مال و عفت خود و زنانتان را حفظ کنید. زیرا هر کسی که هر روز یا هر شب بر قرائت آن مداومت نماید، تا زمان مرگش هیچ یک از افراد خاندانش زنا نخواهد کرد؛ و هنگامی که بمیرد، هفتاد هزار فرشته او را تا قبرش تشییع می نمایند، و تمامی این فرشتگان تا زمان ورود او به قبر برای او دعا و از خدا برایش ‍ آمرزش می خواهند.
ثواب قرائت سوره فرقان
امام کاظم علیه السلام به ابن عمار فرمودند: ای ابن عمار! تلاوت سوره تبارک الذی نزل الفرقان علی عبده را ترک نکن . زیرا همانا هر کسی که هر شب آن را بخواند، خداوند هیچ گاه او را عذاب ننموده ، او را مورد محاسبه قرار نداده و در منزل او در فردوس اعلی (بهشت برتر ) خواهد بود.
ثواب قرائت سوره نمل ، شعرا و قصص
امام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که سوره های طواسین ( سه سوره نمل ، شعرا، و قصص ) را در شب جمعه بخواند، از دوستان خدا و در پناه او امان نخواهد بود؛ هیچگاه دچار فلاکت نخواهد شد، در آخرت به اندازه رضایت و حتی بالاتر از رضای او از بهشت به او خواهند داد؛ و خداوند صد همسر از حوالعین به او عطا می نماید.
ثواب قرائت سوره عنکبوت و روم
امام صادق علیه السلام فرمودند: ای ابامحمد! به خدا سوگند که کسی در شب بیست و سوم ماه رمضان سوره های عنکبوت و روم را بخواند، اهل بهشت خواهد بود و هیچ کسی را از آن استثنا نمی کنم . و خداوند برای این سوگند گناهی بر من نخواهد داشت . و این دو سوره نزد خداوند منزلت زیادی دارند.
ثواب قرائت سوره لقمان
امام باقر علیه السلام فرمودند: کسی که سوره لقمان را در هر شب بخواند، خداوند در آن شب فرشتگانی را بر او می گمارد که تا صبح او را از شیطان و لشکریان او حفظ نماید. و اگر در روز آن را تلاوت کند، تا شب او را از شیطان و لشکریاش حفظ می نماید.
ثواب قرائت سوره سجده
امام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که در هر جمعه سوره سجده را بخواند، خداوند نامه عملش را به دست راستش داده و کارهایش را مورد محاسبه قرار نمی دهد؛ و از همنشینان حضرت محمد و اهل بیت علیه السلام او می باشد.
ثواب قرائت سوره احزاب
عبدالله بن سنان می گوید امام صادق علیه السلام فرمود: کسی که سوره احزاب را زیاد بخواند، روز قیامت در پناه حضرت محمد صلی الله علیه و آله و همسران او می باشد. سپس آن حضرت علیه السلام فرمودند: رسواییهای زنان و مردان قریش و غیر آنها در سوره احزاب است . ای ابن سنان ! همانا سوره احزاب زنان قریش را رسوا نمود. و این سوره طولانی تر از سوره بقره بود ولی آن را تحریف و ناقص نمودند.
ثواب قرائت سوره سبا و فاطر
امام باقر علیه السلام فرمودند: کسی که یک بار در عمر خود سوره یس را بخواند، خداوند به شماره هر آفریده ای در دنیا و هر آفریده ای در آخرت و در آسمان دو هزار حسنه برای او نوشته و دو هزار گناه او را پاک می نماید و دچار فقر، زیان مالی ، زیر آوار ماندن ، بیچارگی ، دیوانگی ، جذام ، وسواس و بیماریهای زیانبخش نمی شود. و خداوند سختیهای مرگ و ترسهای آن را برای او آسان نموده و قبض روح او را خود به دست می گیرد و از کسانی خواهد بود که خداوند برای آنان گستردگی در زندگی ، خوشحالی هنگام زیارت خداوند، و رضایت به ثواب الهی را در آخرت برای آنان تضمین نموده است . و خداوند متعال به تمام فرشتگان آسمانی و زمینیش ‍ می فرماید: همانا که از فلای راضی شدم ، پس برای او استغفار نمایید.
ثواب قرائت سوره صافات
امام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که در هر جمعه سوره صافات را بخواند، پیوسته از هر آفتی محفوظ بوده و هر گرفتاری در زندگی دنیا از او دور می شود و خوشرزقترین مردم خواهد بود و هیچ شیطان رانده شده ای و ستمگر حق کشی نمی تواند ضرر مالی و جانی به او بزند و اگر در آن روز یا شب پس از آن می میرد، خداوند او را شهید بر می انگیزد و شهید می میراند و او را با شهیدان در یک مقام و منزل وارد بهشت می نماید.
ثواب قرائت سوره ص
امام باقر علیه السلام فرمودند: کسی که سوره ص را در شب جمعه بخواند، آن قدر خیر دنیا و آخرت به او می دهند که به هیچ کسی ، جز پیامبر مرسل یا فرشته مقرب نداده اند و خداوند او و هر کسی از خانواده اش را که او بخواهد، حتی خدمتکارش را به بهشت می برد؛ اگر چه او هم رتبه افراد خانواده اش یا کسانی نباشد که شفاعتشان می نماید.
ثواب قرائت سوره زمر
امام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که سوره زمر را قرائت نماید و قرائت آن را آسان بداند، خداوند شرف دنیا و آخرت را به او عطا می فرماید و بدون مال و اقوام و خویشان ، او را عزیز می نماید؛ بگونه ای که در چشم کسانی که او را می بینند، بزرگ می نماید؛ بدنش را بر آتش حرام می گرداند و در بهشت برای او هزار شهر می سازد که در هر شهری هزار قصر و در هر قصری صد هورالعین است . و علاوه بر این ، دو چشمه آب جاری ، دو چشمه آب که زیر درختان جاری است ، دو چشمه سر سبز و خرم ، حوالعین های در سراپرده ( که چشم کسی به آنها نیفتاده است ) و انواع گوناگون نعمتها و میوه ها و از هر میوهای دو نوع ( که یک نوع آن دنیایی و نوع دیگر آخرتی است ) خواهد داشت .

ثواب قرائت سوره غافر
امام باقر علیه السلام فرمودند: کسی که سوره غافر را هر شب بخواند، خداوند گناهان او را از اول تا آخر می آمرزد، او را با تقوی نموده و آخرت را برای او بهتر از دنیایش می گرداند.
ثواب قرائت سوره فصلت
امام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که سوره فصلت را بخواند، این سوره در روز قیامت مایه خوشحالی او بوده و برای او نوری خواهد بود که تا جایی که چشمانش می بیند، نور افشانی می کند. در این دنیا هم زندگی خوبی داشته و مورد غبطه دیگران واقع می شود.
ثواب قرائت سوره شوری
امام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که بر خواندن سوره شوری مداومت نماید، روز قیامت در حالی او را بر می انگیزاند که صورتش مانند برف سفید یا مانند خورشید تابان است . و هنگامی که در پیشگاه خداوند عزوجل ایستاد، خداوند می فرماید: بنده ام ! بر قرائت سوره شوری مداومت نمودی ولی ثواب آن را نمی دانستی . و گر می دانستی که این سوره چیست و چه ثوابی دارد هیچ گاه از قرائت آن دلتنگ نمی گشتی . اما من به زودی تو را به پاداشتی می رسانم . ( آنگاه خداوند می فرماید:) او را به بهشت ببرید. و قصری از یاقوت سرخ در بهشت برای اوست که درها، بالای آن و پله های آن نیز از همان یاقوت سرخ است . بیرون آن از داخل و داخل آن از بیرون دیده می شود. علاوه بر این ، هزار کنیز و هزار غلام کودک خواهد داشت که همیشه کودک باقی می مانند و خدای عزوجل در قرآن آنها را توصیف نموده است .
ثواب قرائت سوره زخرف
امام باقر علیه السلام فرمودند: کسی که بر تلاوت سوره زخرف مداومت نماید، خداوند در قبر، او را از حشرات و حیوانات سمی زمین و فشار قبر ایمن می نماید تا زمانی که در پیشگاه خداوند حاضر شود. آنگاه این سوره حاضر شده و به دستور خدای متعال او را به بهشت می برد.
ثواب قرائت سوره دخان
امام باقر علیه السلام فرمودند: کسی که سوره دخان را در نمازهای واجب و مستحب بخواند، خداوند او را امان یافته و بر می انگیزد؛ در زیر عرش خود بر او سایه می افکند، در حساب و بر او آسان گرفته و نامه عملش را در دست راستش می دهد.
ثواب قرائت سوره جاثیه
امام صادق علیه السلام فرمودند: ثواب کسی که سوره جاثیه را بخواند، این است که هیچگاه جهنم را ندیده سر و صدای آتش را نخواهد شنید و همراه با حضرت محمد صلی الله علیه و آله خواهد بود.ثواب قرائت سوره احقافامام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که هر شب یا هر جمعه سوره احقاف را بخواند، خداوند در این دنیا او را گرفتار ترس ننموده و از ترس روز قیامت او را ایمن می نماید؛ ان شاء الله .ثواب قرائت سوره های که با حم آغاز می شوندمام صادق علیه السلام فرمودند: سوره هایی که با حم آغاز ی شوند، گیاهان خوشبوی قرآنند. بنابراین ، هنگامی که آن را تلاوت نمودید، خدای را به خاطر تلاوت آن حمد و ثنا و ستایش گویید. زیرا همانا وقتی که بنده ای
این سوره را تلاوت کند، از دهان او بویی خوشتر از مشک اعلی و عنبر خارج می شود؛ و همانا خدای عزوجل محققا به خواننده و قاری آن ترحم نموده و نیز همسایگان ، دوستان ، آشنایان و همه نزدیکان او را مورد رحمت خود قرار می دهد، و همانا، عرش ، کرسی و فرشتگان مقرب خدا در روز قیامت برای او استغفار می نمایند.
ثواب قرائت سوره محمد صلی الله علیه و آلهامام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که سوره محمد صلی الله علیه و آله را تلاوت نماید، هیچگاه شک و شبهه ای برایش پیش نیامده ، هیچگاه در دینش شک نخواهد کرد، خداوند هیچ گاه او را دچار فقر و ترس از شیطان نخواهد نمود و پیوسته از شرک و کفر محفوظ است تا بمیرد. و هنگامی که وفات یافت خداوند هزار فرشته را در قبر او می گمارد که نماز بخوانند و ثواب نمازشان هم برای او خواهد بود. و نیز آن فرشتگان ، او را تا رسیدن به جایگاه امان یافتگان در پیشگاه خداوند عزوجل بدرقه می نمایند. و او در امان خدا و امان حضرت محمد صلی الله علیه و آله خواهد بود .

ثواب قرائت سوره فتحامام صادق علیه السلام فرمودند: با قرائت سوره فتح اموال ، زنان و بردگان خود را از نابوی حفظ کنید. همانا کسی که بر قرائت آن مداومت نماید در روز قیامت منادی او را به گونه ای مردم می شنوند ندا می کند؛ تو از بندگان مخلص من هستی ، او را به بندگان صالحم ملحق نمایید؛ در بهشتهای نعمت واردش کنید و به او نوشابه سر بسته ای بدهید که چون کافور خنک است .ثواب قرائت سوره حجراتامام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که سوره حجرات را در هر شب یا هر روز بخواند، از زائران حضرت محمد صلی الله علیه و آله خواهد بود.
ثواب قرائت سوره ق

امام باقر علیه السلام فرمودند: کسی که در نمازهای واجب و مستحب بر قرائت سوره ق مداومت نماید، خداوند رزق او را فراوان نموده ، نامه عملش را به دست راستش می دهد و در حساب بر او آسان می گیرد.
ثواب قرائت سوره ذاریاتامام صادق علیه السلام فرمودند کسی که سوره ذاریات را در شب یا روز بخواند، خداوند امور زندگیش را اصلاح و روزش را فراوان می گرداند و قبرش را با چراغی که تا روز قیامت روشن است ، نورانی می نماید.ثواب قرائت سوره طورامام صادق علیه السلام و امام باقر علیه السلام فرموده اند: کسی که سوره طور را تلاوت نماید، خداوند خیر دنیا و آخرت را به او عطا می نماید.ثواب قرائت سوره نجمامام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که هر روز یا هر شب ب تلاوت سوره نجم مداومت نماید، به خوبی در میان مردم زندگی نموده ، آمرزیده شده و محبوب مردم خواهد بود.ثواب قرائت سوره قمرامام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که سوره قمر را تلاوت نماید، خداوند او را سوار شتری از شتران بهشت از قبر خارج می سازد.ثواب قرائت سوره الرحمنامام صادق علیه السلام فرمودند: قرائت سوره الرحمن و مداومت بر قرائت آن را ترک نکنید. زیرا در دلهای منافقین جای نمی گیرد و خداوند در روز قیامت این سوره را به شکل انسانی با زیباترین شکل و هر چه خوشبوتر می آورد و این سوره در جایی که هیچ کس نزدیکتر از او به خداوند نیست ، آنگاه خداوند از او می پرسد: چه کسی در زندگی دنیا بر قرائت تو مداومت می ورزید؟ و او پاسخ می دهد: خدایا! فلانی و فلانی . و آنان رو سفید می شوند. آنگاه خداوند به آنان می فرماید: هر که را دوست می داری شفاعت کنید. و آنان بی حساب شفاعت می کنند به گونه ای که کسی باقی نمی ماند که برایش شفاعت کند. سپس می فرماید: وارد بهشت شوید و در هر جای آن که می خواهید ساکن شوید.ثواب قرائت سوره واقعه1. امام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که در هر شب جمعه سوره واقعه را بخواند، خداوند او را دوست می دارد؛ محبت او را در دل همه مردم می افکند، هیچگاه در دنیا گرفتار فلاکت ، فقر، نداری و آفتی از آفات دنیا نمی شود و از دوستان امیرالمومنین علیه السلام خواهد بود. این سوره مخصوص امیرالمومنین علیه السلام است و هیچ کسی با او در آن شریک نیست .
2. امام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که همیشه در نماز واجب سوره حدید و مجادله را بخواند، خداوند تا هنگام مرگش هیچگاه او را عذاب نخواهد کرد؛ خود و خانواده اش دچار مصیبتی نمی شوند و بدنش سالم و بی عیب خواهد ماند.
ثواب قرائت سوره حدید و مجادلهامام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که همیشه در نماز واجب سوره مجادله و حدید را بخواند، خداوند تا هنگام مرگش هیچ گاه او را عذاب نخواهد کرد، خود و خانواده اش دچار مصیبتی نمی شوند و بدنش سالم و بی عیب خواهد ماند.ثواب قرائت سوره حشرپیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند: کسی که سوره حشر را تلاوت نماید هیچبهشت و جهنم ، عرش و کرسی ، حجاب ، آسمان و زمین ، هوا و باد، پرنده ، درخت و کوهخورشید و ماه و فرشته ای نمی ماند؛ مگر این که بر او درود فرستاده و برای او استغفارمی نمایند و اگر بمیرد، شهید مرده است .
 
ثواب قرائت سوره ممتحنهامام زین العابدین علیه السلام فرمودند: کسی که سوره ممتحنه را در نمازهای واجب و مستحب بخواند؛ خداوند دلش را برای ایمان خالص ‍ می گرداند و دیدگانش را روشن می نماید؛ هیچگاه دار فقر نشده و خود و فرزندانش دیوانه نشوند.ثواب قرائت سوره صفامام باقر علیه السلام فرمودند: کسی که سوره صف را بخواند و در نمازهای واجب و مستحب بر قرائت آن مداومت نماید، انشاءالله خداوند او را با فرشتگان و پیامبران مرسلش در یک صف قرار خواهد داد.ثواب قرائت سوره جمعه ، منافقین و اعلیامام صادق علیه السلام فرمودند: واجب است که شیعه ما در شب جمعه ، سوره جمعه اعلی و در نماز ظهر روز جمعه ، سوره جمعه ، و سوره منافقین را بخواند. کسی که این کار را انجام دهد، گویا، عمل رسول خدا صلی الله علیه و آله را به جا آورده است ، و پاداش و ثواب او این است که خداوند او را به بهشت ببرد.

ثواب سوره تغابنامام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که سوره تغابن را در نماز مغرب واجب بخواند، این سوره در قیامت شفاعت کننده او خواهد بود و نزد کسی که شهادت او را قبول داشته باشد، شاهد عادلی می شود، و از او جدا نخواهد شد تا او را به بهشت ببرد.ثواب قرائت سوره طلاق و تحریمامام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که سوره طلاق و تحریم را در نماز فریضه بخواند، خداوند نمی گذارد که در روز قیامت بترسد یا اندوهگین شود؛ از آتش معاف شده و خداوند به خاطر تلاوت این سوره ها و مراقبت از آنها او را به بهشت می برد. زیرا این سوره ها از آن پیامبر اکمر صلی الله علیه و آله است .ثواب قرائت سوره ملکامام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که سوره ملک را قبل از خواب در نماز واجب بخواند، تا صبح در امان خدا خواهد بود و در روز قیامت نیز تا ورود به بهشت در پناه خداست .ثواب قرائت سوره قلمامام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که سوره قلم را در نماز واجب یا مستحب بخواند، خداوند او را برای همیشه از فقر ایمن نموده و هنگامی که بمیرد، او را از عذاب قبر پناه می دهد.ثواب قرائت سوره الحاقهامام باقر علیه السلام فرمودند: سوره الحاقه را زیاد بخوانید. همانا قرائت آن در نمازهای واجب و مستحب جزیی از ایمان به خدا و رسولش می باشد. زیرا همانا این سوره فقط برای امیرالمو منین علیه السلام و معاویه نازل گردید و خواننده این سوره تا روز دیدار خدای عزوجل دین خود را از دست نخواهد داد.ثواب قرائت سوره معارجامام صادق علیه السلام فرمودند: سوره معارج را زیاد بخوانید. زیرا همانا کسی که زیاد آن را بخواند، در روز قیامت خداوند از گناه او سوال نمی فرماید و در بهشت او را با حضرت محمد صلی الله علیه و آله و اهل بیت او سکوت دهد؛ انشاءالله .ثواب قرائت سوره نوحامام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که به خداوند مومن است و کتاب او را می خواند، تلاوت سوره نوح را ترک نمی کند. هر بنده ای که با صبر و برای پاداش الهی این سوره را در نماز واجب یا مستحب بخواند، خدای تعالی او را در جایگاه نیکوکاران جای می دهد؛ غیر از بهشت خودش سه بهشت دیگر نیز برای بزرگداشت به او عطا می نماید؛ دویست حوالعین و چهارهزار زن شوهر دیده به همسری به او عطا می نماید؛ انشاءالله .ثواب قرائت سوره جنامام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که جن را زیاد بخواند، هیچ گاه دچار چشم زخم ، سحر، جادو، مکر و جن نخواهد شد؛ همراه با حضرت محمد صلی الله علیه و آله خواهد بود؛ و خواهد گفت : پروردگارا! من جز همراهی با حضرت رسول صلی الله علیه و آله ، چیز دیگری نمی خواهم .ثواب قرائت سوره مزمل در نماز عشاءامام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که سوره مزمل را در نماز عشا یا آخر شب بخواند، شب و روز همراه با سوره مزمل برای او شهادت داده و خداوند زندگی و مرگی شیرین به او عطا می نماید.ثواب قرائت سوره مدثرامام باقر علیه السلام فرمودند: کسی که در نماز واجب سوره مدثر را بخواند، به عهده خدا است که او را همراه با حضرت محمد صلی الله علیه و آله در درجه او قرار بدهد و انشاءالله در زندگی دنیا هیچگاه دچار بدبختی نخواهد شد.ثواب قرائت سوره قیامتامام باقر علیه السلام فرمودند: کسی که بر خواندن سوره قیامت مداومت نماید و به آن عمل کند، خدای عزوجل او را با زیباترین صورت همراه با رسول خدا صلی الله علیه و آله از قبرش بر می انگیزد و به او مژده داده و در صورت او می خندد تا از پل صراط و میزان بگذرد.ثواب قرائت سوره انسانامام باقر علیه السلام فرمودند: کسی که سوره انسان را صبحهای پنج شنبه بخواند، خداوند هشتصد حورالعین بکر و چهارهزار حوالعین شوهردیده به همسری او عطا می نماید و غیر از این ، حوالعین دیگری نیز، و همراه با حضرت محمد صلی الله علیه و آله خواهد بود.ثواب قرائت سوره مرسلات ، نباء و نازعاتامام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که سوره مرسلات را بخواند، خداوند بین او و حضرت محمد صلی الله علیه و آله آشنایی ایجاد می نماید. و کسی که هر روز بر قرائت سوره نباء مداومت نماید، یک سال نخواهد گذشت که خاه کعبه را زیارت می نماید؛ انشاءالله . و کسی که سوزه نازعات را تلاوت نماید، مرد، مگر سیراب و برانگیخته نخواهد شد، مگر سیراب و وارد بهشت نخواهد شد، مگر سیراب .ثواب قرائت سوره عبس و تکویرامام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که سوره عبس و تکویر را قرائت نماید، زیر بال خدا بوده و از خیانت دیگران در امان می باشد، در سایه خداوند و کرامت او بسر می برد و در بهشت او به سر خواهد برد. و این کار برای خداوند بزرگ نیست . انشاءالله .ثواب قرائت سوره انفطار و انشقاقشنیدم که امام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که همیشه در نمازهای واجب و مستحب سوره های انفطار و انشقاق را بخواند، خداوند بین او و حاجتش فاصله نمی اندازد و مانعی بین او و خدا نخواهد بود. و پیوسته خداوند به او می نگرد و تا از حساب مردم فارغ شود.ثواب قرائت سوره مطفقینامام صادق علیه السلام فرموند: کسی که در نماز واجب سوره مطفقین را بخواند، خداوند در روز قیامت امان از آتش را به او عطا می فرماید، نه آتش ‍ او را می بیند و نه آتش را؛ از پل جهنم عبور نخواهد کرد و در روز قیامت حساب پس نمی دهد.ثواب قرائت سوره بروجامام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که سوره بروج را در نمازهای واجب خود بخواند، همانا این سوره پیامبران است ، حشر و جایگاه او با پیامبران ، رسولان و صالحان است .ثواب قرائت سوره طلاقامام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که در نمازهای واجب سوره طلاق را بخواند، در روز قیامت در نزد خداوند دارای مقام و منزلتی بوده ، و در بهشت از دوستان پیامبران و دوستان یاران آنها خواهد بود .ثواب قرائت سوره اعلیامام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که سوره اعلی را در نمازهای واجب یا مستحب بخواند، در روز قیامت به او می گویند: از هر کدام از درهای بهشت که می خواهی وارد شو. انشاءالله .ثواب قرائت سوره غاشیهامام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که در نماز واجب یا مستحب بر قرائت سوره غایشهمداومت نماید، خداوند در دنیا و آخرت او را با رحمت خود می پوشاند، و در روز قیامت امان ازآتش را به او عطا می نماید. ثواب قرائت سوره فجر
امام صادق علیه السلام فرمودند: سوره فجر را در نمازهای واجب و مستحب بخوانید. زیرا همانا این سوره از آن امام حسین علیه السلام است . و کسی که آن را بخواند، در روز قیامت با امام حسین علیه السلام در درجه او در بهشت می باشد. همانا خدای عزوجل عزیز و حکیم است .
ثواب قرائت سوره بلدامام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که در نمازهای واجب خود سوره بلد را بخواند، در دنیا او را به عنوان یک انسان صالح ، و در آخرت به عنوان کسی که نزد خدا منزلتی دارد؛ خواهند شناخت و در روز قیامت از دوستان پیامبران ، شهدا و صالحان خواهد بود .
ثواب قرائت سوره شمس ، لیل ، ضحی ، و شرح
امام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که در شب یا روز سوره لیل ، شمس ، ضحی و شرح را زیاد بخواند، چیزی در کنار او نیست ، مگر این که برای او شهادت می دهد؛ حتی مو، پوست ، خون ، گوشت ، رگها، اعصاب ، استخوانها، و همه ذرات وجودش که بر روی زمین است . پروردگار متعال نیز می فرماید: شهادت شما در مورد بنده ام را پذیرفته و آن را روا گردانیدم . او را به بهشتهایم ببرید تا هر کجا را که می خواهد انتخاب کند و آن جا را بدون منتی از من و تنها از روی لطف و تفضل من ، به او بدهید. و گوارای گوارای او باشد.ثواب قرائت سوره تینامام صادق علیه السلام : فرمود کسی که سوره تین را در نمازهای واجب و مستحب بخواند، آن قدر از بهشت به او می دهند که راضی شود.ثواب قرائت سوره علقامام صادق علیه السلام : فرمودند کسی که در شب یا روزی سوره علق را تلاوت نماید، آنگاه در همان شب یا روز بمیرد، شهید مرده است ، خداوند او را شهید برمی انگیزد، شهید زنده می نماید و مانند کسی خواهد بود که با رسول خدا صلی الله علیه و آله در راه خدا شمشیر زده باشد.ثواب قرائت سوره قدرامام باقر علیه السلام فرمودند: کسی که با صدای بلند سوره قدر را بخواند، مانند کسی است که در راه خدای عزوجل شمشیر کشیده باشد و کسی که آن را با صدای آهسته بخواند، مانند کسی است که در راه خدا در خون خود غلتیده باشد، و کسی که ده با آن را بخواند، خداوند هزار گناه از گناهان او را پاک می نماید.ثواب قرائت سوره بینهامام باقر علیه السلام فرمودند کسی که سوره بینه را بخواند، از شرک بیزار می باشد؛ وارد دین حضرت محمد صلی الله علیه و آله خواهد شد؛ خدای عزوجل او را مو من بر می انگیزد و در حساب بر او آسان می گیرد.ثواب قرائت سوره زلزلهامام صادق علیه السلام فرمودند: از قرائت سوره زلزله دلتنگ نشوید. زیرا همان کسی که در نمازهای مستحب آن را بخوانمد، هیچ گاه خداوند او را گرفتار زلزله نمی گرداند و نه با زلزله و صاعقه و نه با هیچ آفتی از آفات دنیا نمی میرد. و هنگامی که بمیرد، به او دستور می دهند که به بهشت برود. و خدای عزوجل می فرماید: بهشتم را بر تو حلال کردم . در هر کجای آن که می خواهی و دوست داری ، ساکن شو که کسی تو را از آن منع نکرده و دور نمی کند.ثواب قرائت سوره عادیاتامام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که سوره عاریات را بخواند و بر قرائت آن مداومت نماید، خدای عزوجل در روز قیامت او را به طور مخصوص با امیرالمومنین علیه السلام محشور می نماید و در حریم او و از دوستان او خواهد بود.ثواب قرائت سوره قارعهامام باقر علیه السلام فرمودند: کسی که سوره قارعه را زیاد بخواند، خداوند عزوجل او را از فتنه دجال و ایمان به دجال و نیز در روز قیامت از چرکهای جهنم مصون می دارد: انشاءالله .ثواب قرائت سوره تکاثر1. امام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که سوره تکاثر را در نماز واجب بخواند، خداوند ثواب ، و پاداش صد شهید را برای او می نویسد. و کسی که آن را در نماز مستحب بخواند، خداوند ثواب پنجاه شهید را برای او می نویسد و در نماز واجبش چهل صف از فرشتگن با او نماز می خوانند.
2. امام صادق علیه السلام نقل می نماید که رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند: کسی که هنگام خواب سوره تکاثر را بخواند، از عذاب قر در امان خواهد بود.
ثواب قرائت سوره عصرامام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که در نمازهای مستحب خود سوره عصر را بخواند، خداوند در روز قیامت او را با چهرهای درخشان ، خندان و خوشحال بر می انگیزد تا وارد بهشت شود.ثواب قرائت سوره همزهامام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که سوره همزه را در نمازهای واجبش بخواند، خداوند فقر را از او دور می نماید، رزق را به سوی او می کشاند و مرگ بد را از وی دفع می کند.ثواب قرائت سوره فیل و قریش1. امام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که در نمازهای واجب خود سوره فیل را بخواند، در روز قیامت هر دشت و کوه و گلی شهادت می دهد که او از نمازگزاران است . و نیز منادی ندا می دهد که درباره بنده ام راست گفتید. شهادت شما را به چه نفع او باشد و چه به ضرر او باشد، پذیرفتم . او را به بهشت ببرید و از او حساب نکشید. زیرا همانا او از کسانی است که آنها عملشان را دوست می دارم .
2. امام علیه السلام فرمودند: کسی که سوره قریش را زیاد بخواند او را بر مرکبی از مرکبهای بهشت برمی انگیزند تا در روز قیام بر سفره های نور بنشیند.
ثواب قرائت سوره ماعونامام باقر علیه السلام فرمودند: کسی که سوره ماعون را در نمازهای واجب و نافله بخواند، از کسانی خواهد بود که خداوند نماز و روزه آنها را قبول می کند و از او در مورد کارهایی که در دنیا انجام داده است ، حساب نمی کشد.ثواب قرائت سوره کوثرامام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که سوره کوثر را در نمازهای واجب و مستحب خود بخواند، خداوند در روز قیامت از حوض کوثر به او آب عطا می نماید و مجلس او با رسول خدا صلی الله علیه و آله در زیر درخت طوبی است .ثواب قرائت سوره کافرون و توحیدامام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که سوره کافرون و توحید را در یکی از نمازهای واجب خود بخواند، خداوند او، پدر و مادر و فرزندان پدر و مادرش را می آمرزد، اگر بدبخت باشد نام او در دفتر بدبختها پاک شده و در دفتر سعادتمندان ثبت می شود؛ خداوند زندگی سعادتمندانه ای به او ارزانی داشته ؛ او را شهید می میراند و شهید برمی انگیزد.ثواب قرائت سوره نصرامام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که سوره نصر را در نماز مستحب یا واجبی بخواند، خداوند او را از قبرش بیرون آورده که امان نامه ای است برای عبور از پل جهنم ، جهنم و صدای جهنم ؛ همه چیزهایی که با او روبرو می شوند، او را مژده داده و از خیرهایی که در انتظار اوست سخن می گویند تا وارد بهشت شود. و به اندازه ای درهای خیر بروی او گشوده می شود که پیش از این به ذهنش نرسیده و آن را آرزو نکرده است .ثواب قرائت سوره مسدامام صادق علیه السلام فرمودند: هر گاه سوره مسد را تلاوت کردید، ابولهب را نفرین کنید. زیرا همانا او از کسانی بود که پیامبر صلی الله علیه و آله و آنچه را از جانب خداوند عزوجل بر او وحی شده بود، تکذیب می کرد.ثواب قرائت سوره توحید1. امام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که در یک روز پنج نماز بخواند و سوره توحید در آن قرائت نکند، به او می گویند: ای بنده خدا تو از نمازگزاران نیستی .
2. امام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که به خدا و روز قیامت ایمان دارد، باید پس از نماز واجب خود سوره توحید را بخواند. کسی که این کار را انجام دهد، خداوند خیر دنیا و آخرت را به او عطا نموده و او و پدر و مادر و خواهران و برادرانش را می آمرزد.
3. امیرالمومنین علیه السلام نقل می کند که رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند: کسی که به هنگام خواب صد بار سوره توحید ر بخواند، خداوند گناهان پنجاه سال او ر می بخشد.
4. امام باقر علیه السلام از پدرش نقل می نماید که رسول خدا صلی الله علیه و آله بر جنازه سعد بن معاذ نماز خواندند و فرمودند: نود هزار فرشته که جبرئیل نیز در آن بوده ، آمدند و بر او نماز خواندند. من از جبرییل پرسیدم چرا بر جنازه او نماز خواندید؟ جبرییل گفت : به خاطر این که نشسته و ایستاده ، سوار و پیاده و در حال رفت و بازگشت سوره توحید را می خواند.
5. امام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که به بستر خواب رود و یازده بار سوره توحید را بخواند، خداوند او را در خانه اش و خانه های اطرافش حفظ می نماید.
6. راوی می گوید از امیرالمومنین علیه السلام شنیدم که فرمودند: کسی که پس از نماز صبح یازده بار قل هو الله احد بخواند در آن روز گناهی از او سر نمی زند، گر چه شیطان خوار شود یعنی شیطان هر چه تلاش کند، نتواند انسان را به گناه بکشاند و بدین ترتیب خوار شود.
ثواب قرائت سوره ناس و فلقامام باقر علیه السلام فرمودند: کسی که در نماز وتر سوره ناس ، فلق و قل هو الله احد را بخواند، به او می گویند: ای بنده خدا! مژده بده که خداوند وتر تو را قبول کند.
ثواب پشیمانی ، توبه و خجالت از گناه
راوی می گوید: شنیدم که امام صادق علیه السلام فرمودند: خداوند عزوجل به داوود پیامبر صلی الله علیه و آله وحی کرد: ای داوود! همانا اگر بنده مو من منم گناه کند، آنگاه بازگردد و از آن گناه توبه کند و هنگام یادآوری آن از من خجالت بکشد، حتما او را آمرزیده آن گناه ر از یاد فرشتگان نویسنده گناه برده ، آن گناه را تبدیل به حسنه می نمایم و برای من اهمیت ندارد و من مهربانترین مهربانانم .

ماخذ:
http://www.tebyan-hamedan.ir/quran/archives/_6_1.php.htm

قرآن دردهای جانکاه و طاقت‌فرسای انسان‌های با ایمان را بهبود می ب

 

«اسْتَجِیبُواْ لِلّهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاکُم لِمَا یُحْیِیکُمْ»‌،  

قرآن دردهای جانکاه و طاقت‌فرسای انسان‌های با ایمان را بهبود می‌بخشد. 

Deadly and tough with people who believe the Koran pain improves.

خواندن سوره های قرآن و تاثیرات آنها:

 

خواندن سوره های قرآن و تاثیرات آنها:

1- فاتحه : مال وثروت -آرام بخش درد ها- کلید بهبودی-برآورده شدن حاجات- درمان بیماری ها – رهایی از عزاب فرشتگان نوزده گانه- بخشش گناهان – راه رسیدن به بهشت جهت عبور از پل صراط – بخشایش گناهان پدر ومادر

2-بقره:

3- آل عمران: درود فرشتگان – رفع آتش دوزخ – پر بار شدن درخت – سهولت زایمان رفع دیون آسان شدن مشکلات – ازدیاد روزی

4- نساء : پاداش الهی – حکم صدقه – رهایی از فشار قبر

5- مائده : استقامت در توحید- اعطای حسنات – بخشش گناهان

6- انعام :رفع بیماری – ستایش فرشتگان تا روز قیامت – استجابت حا جات – نرفتن به دوزخ- محافظت فرشتگان از او – رفع ما لیخولیا – دفع بلایا

7- اعراف : رفع بازخواست روز قیامت – همنشینی با حضرت آدم – مقابله با درندگان و دشمنان

8- انفال : محافظت از نفاق – افتخار شیعه – شرمندگی دشمنان – شفاعت پیامبر در روز قیامت – محافظت در برابر تعدی – پیروزی در جنگ ها - درود فرشتگان – بخشندگی گناهان – ارتقای مقام

9- توبه : جلوگیری از نفاق – محافظت از دستبرد دزدان محافظت از آتش – اعطای حسنات – رفع جهل – تقرب به خدا – رفع پیری –آشکار شدن عیوب - اعطراف دزد

10- یونس:

11-هود علیه السلام : اعطای حسنات – رستگاری روز قیامت – بر انگیخته شدن در گروه پیامبران – بخشوده شدن گتاهان – استعانات از خداوند – پیروزی بر دشمنان – بیمناک شدن دشمنان از او – مقام شهید یافتن در روز قیامت

12- یوسف علیه السلام  : چهره زیبا یافتن – رفع هراس – صالح شدن – دوری از زنا – آسان شدن سختی مرگ-مقاوم شدن در برابر چشم زخم – یافتن قدرت و مکنت –برآورده شدن حاجات

13- رعد: رهایی ازصاعقه –ورود به بهشت شفیع شدن برای خانواده – کمک به انقلاب علیه ظالمان اعطای حسنات استقامت در روز قیامت

14- ابراهیم علیه السلام : رفع فقر وجنون ومصیبت– جلوگیری از گریه و وحشت کودک–گرفته شدن ازشیر مادر–اعطای حسنات– رفع ناراحتی کودکا ن

15- حجر: اعطای حسنات- رفع فقر و جنون ومصیبت –ازدیاد شیر زنان –ازدیاد رزق حسن خرید و فروش

16- نحل: عدم پرداخت تاوان –رفع هفتاد نوع بلا-استقرار در بهشت –ثمره دادن درختان –منغرض نمودن دشمنان –عدم بازخواست در روز قیامت

17- اسراء (بنی اسرائیل): شاهد ظهور حضرت قاِئم شدن –خطا نرفتن تیر –به سخن امدن کودک –قابل فهم شدن سختیها

18- کهف: بیدار شدن به موقع از خواب شهید از دنیا رفتن –بخشوده شدن گناهان –نورانی شدن –رفع تنگ دستی –امان یافتن از آزار-دور شدن آفات –در امان ماندن از فتنه دجا ل-قرار گرفتن در بهشت –کفاره شدن بر گناهان

19- مریم: به دست آوردن ثروت و فرزند –اصحاب عیسی شدن در قیامت –شوکت سلیمان یافتن درقیامت –اعطا حسنات-خواب های خوش دیدن –جلوگیری از دستبرد دزدان-رفع ترس-خیر و برکت درخانه –دور شدن حوادث ناگوار از خانه

20- طه: پاداش در آن دنیا ثواب مهاجرین وانصار را یافتن –شنیدن پاسخ مثبت در خواستگاری-ایجاد صلح –حفاظت در مقابل زورمداران –اجابت خاسته ها-خواستگار یافتن دختر –آسان شدن ازدواج

21- انبیا: دیدن عجایب در خواب –رفع بی خوابی

22- حج: تشرف به مکه –اهدای حسنات –سقوط حاکم ستمگر

23- مومنون: عاقبت به خیر شدن –به بهشت رفتن –تنفر از شراب

24- نور: بیمه شدن جان و دارایی و زنان –آمریزیده شدن-اعطای حسنات-محتلم نشدن عدم تمایل به نزدیکی

25- فرقان: رهایی ازعذاب دوزخ –محاسبه نشدن –رفتن به بهشت –مردن حیوان مورد نظر –عدم اتمام معاملات

26- شعرا:اولیای خداوند شدن –دچار مشکل نشدن –رفتن به بهشت –اعطای حسنات –خواننده ی کتب الهی شدن –شفا از بیماریها –دستیابی به گنج –در امان ماندن از درد آتش و سیل سخت آمدن طلاق بر زن

27- نمل: اعطای حسنات –در امان ماندن خانه از مار و حیوانات موذی

28- قصص: اعطای حسنات-شهادت به راستگویی- رفع درد ها وبیماری ها –رفع شکم درد ودرد طهال وکبد

29- عنکبوت : رفع گناهان –اعطای حسنات-رفع بیماری ها ودردها –شادابی قلب – خوش خوابیدن

30- روم: اعطای حسنات –یافتن گمشده –بیمار کردن دشمن

31- لقمان :حفاظت از شیطان – همنشینی با لقمان در قیامت –اعطای حسنات – رفع بیماری ها ودردها قطع خونریزی بدن – رفع بیماری درد ورنج

32- سجده: داده شدن ناممه عمل به دست راست –عدم بازخواست در روز قیامت – همنشینی با پیامبر و خاندانش در روز قیامت – ثواب راز ونیاز شب قدر –رفع بیماری تب –درمان سر درد ودرد مفاصل – درمان تب سه روزه

33- احزاب: قرار گرفتن کنار پیامبر وهمسرانش در روز قیامت –درامان بودن قبر –افزایش خواستگاران

34- سباء: حفاظت شب تا صبح توسط خداوند –کسب خیرات در دنیا وآخرت –داشتن همنشین سالم در روز قیامت –دور شدن حیوانات و حشرات –بری شدن از ترس

35- فاطر: ورود به بهشت –منکوب کردن مخالفین –رفع بیماری سردرد – جلوگیری از تخریب هنگام زلزله

36- یاسین: افزایش رزق وروزی حفاظت شدن در برابر خطرات وشیطان وافت ها - ورود به بهشت – غسل به دستان فرشتگان –مصونیت از فشار قبر-نورانیت- همراهی فرشتگان در پل صراط – مقام بالا نزد خداوند –ایستادن درکنار پیامبران –شفاعت شدن –بازخواست نشد ن- همنشینی با پیامبر(ص)-اعطای حسنات – مصون بودن در برابر فقر وبدهی و ویرانی و بلا وجنون وجزام و وسواس و...-تخفیف وحشت قبر –آمرزش وخشنودی خداوند –ثواب دوازده بار تلاوت قرآن – تقویت حافظه-پیروزی در مناظرات – مصونیت در برابر چشم زخم وحسادت وجن وانس وجنون وحشرات –ازدیاد شیر در زنان

37- صافات : تسهیل مرگ –مصون بودن در برابر آفات و بلایا – ازدیاد رزق – حفاظت از گزند شیطان – مبعوث شدن با شهیدان – اعطای حسنات – دیدن جنیان و عدم آسیب آنان – آرامش از اضطراب

38- ص: اعطای خیرات در دنیا و آخرت – ورود به بهشت – جلوگیری از گناهان صغیره و کبیره – آشکار کردن معایب حاکم یا قاضی-

39- زمر: شرف و بزرگی در دنیا و آخرت – مورد احترام واقع شدن – حرمت آتش دوزخ بر او- ورودبه بهشت – کسب سلام پیامبران و صدیقان – آمرزیده شدن –مورد ثنا و تشکر واقع شدن

40- مومن (غافر): بخشایش گناهان –کسب تقوا –خیردر اخرت –خرم شدن باغ- خیر وبرکت مغازه – شفای مالیخولیا – درمان دمل – رفع بیماری وحشت زدگی – التیام دل درد – درمان بی هوشی وغش –درمان دردطحال-

41- فصلت (حم سجده): نورا نیت در روز قیامت قیامت – سعا دت در زندگی دنیوی – اعطای حسنات درمان درد قلب- درمان چشم درد

42- شوری (حمعسق):نورانیت در روز قیامت – ورود به بهشت – رفع چشم درد – درود فرشتگا ن بر او –در امان بودن از گزند مردم –رفع خطرات سفر

43- زحزف:مصون بودن از گزند حیوانات زمین وفشار قبر – ورود به بهشت – عدم احتیاج به دارو –رفع مرض صرع

44- دخان: سهولت محاسبه در روز قیامت –پاداش ازاد کردن صد هزار فرد گرفتار- بخشیدن گناهان –رهایی از نیرنگ شیطان – خوابهای نیکو دید ن –رفع بیماری سر درد – ازدیاد ثروت – رونق تجارت –رهایی ازگزند حاکم –محبوبیت نزد مردم – رفع بیماری یبوست

45- جاثیه: ندیدن آتش جهنم ونشنید ن صدا وصیحه ی ان- همراهی حضرت محمد –ازبین رفتن ترس و وحشت در روز قیامت – پوشیده شدن زشتیها – در امان ماندن از قدرت زورمندان – محترم شدن نزد مردم – در امان ماندن از فتنه گران – نگهدار کودک خواهد بود

46- احقاف :در دنیا دچار وحشت نشدن -در امان ماندن روز قیامت – به تعداد انسانهای زمین ده حسنه نوشته وده گناه بخشوده وده مرتبه بر مقام او افزوده میشود –جسمی قوی یافتن –سالم ماندن در برابر بیماری های کودکانه – ارامش یافتن از زمان کودکی محبوب شدن نزد مردم – شنیده ها را درک کردن – تسکین و درمان بیماری ها

47- محّمد صلّی الله علیه وآله وسلم :هرگز مشرک نگردد – شک به دین راه نیابد – فقیر نشدن – نترسیدن از حاکم – مصون ماندن از شک در دین تا هنگام مرگ – هزار فرشته در قبرش نماز می خوانند – همراهی فرشتگان – در پناه خداوند و پیامبر قرار گرفتن – پس از برانگیخته شدن صورت پیامبر را دیدن – سیراب شدن از نهرهای بهشتی – مصون ماندن از امور ناپسند و بیماری ها – دوری جنیان از وی

48- فتح: بیمه شدن مال و ثروت و همسران و املاک- ورود به بهشت – مصون ماندن ازدزدان – پذیرفته شدن سخن وی نزد مردم – تویت حافظه – کسب خیرو برکت – رفع بیماری هراس – در امان ماندن از غرق شدن

49- حجرات: در شمار زایران پیامبر اکرم قرار گرفتن – اعطای حسنات – در امان بودن از وحشت جنگ – باز شدن درهای خیر و برکت – پیروزی در جنگها خروج شیطان از بدن - مصون ماندن از ترس – فزونی یافتن شیر مادر

50- ق: ازدیاد روزی – مثبت شدن نامه ی اعمال –سهولت مرگ –درمان صرع – ازدیاد شیر مادر

51- ذاریات : سا مان یافتن زندگی – ازدیاد روزی – روشن شدن قبر – اعطای حسنات – رفع درد درون – سهولت زایمان – آسان شدن مرگ

52- طور :اعطای خیر و برکت – دور شدن از عذاب الهی – رسیدن به بهشت – ازادی اسیر و زندانی – خوشایندی سفر – بهبودی عقرب گزیدگی

53- نجم: زنگی با اوصاف نیک – بخشایش گناهان – اعطای حسنات – شجاعت در برابر زورمندان جلب احترام حاکم – شجاعت در برابر شیاطین

54- قمر (اقتربت): رسیدن به بهشت – روسفیدی در قیامت – مورد احترام بودن در سفره ها – محبوبیت میان مردم – سهل شدن امور مشکل

55- الرحمن : شفاعت کردن در روز قیامت – شهید محسوب شدن –آسان شدن مشکلات- شفای چشم درد امنیت یافتن - سهل شدن امور مشکل – رفع بیماری آفات از خانه

56- واقعه : عزت در میان مردم – رفع بیماری بدبختی و فقر – همنشینی با حضرت علی علیه السلام - نورانیت وجه در هنگام ملاقات خداوند – خیر و برکت خانه – پیروزی و ثروت و موفقیت- بخشش گناهان – سهولت احتضار

نقل است که عثمان بن عفان بعیادت عبدالله بن مسعود رفت در مرضی که با آن فوت شد باو گفت که از چه شکوه داری گفت از گناهان خود گفت چه چیز میل داری گفت رحمت پروردگار خود گفت جهت تو طیب مرا بیمار کرده گفت:امر نکنم که بتو عطیه بدهند گفت در وقتیکه احتیاج داشتم بمن ندادی الحال که مستغیم میدهی گفت آنچه میدهم جهت دختران تو بوده باشد گفت ایشانرا بدان حاجتی نیست جهت اینکه من ایشانرا امر کردم بخواندن سوره واقعه و من شنیدم از حضرت رسول صلی الله علیه و آله که میفرمود هر که بخواند ای سوره را در هر شب نمیمیرد باو پریشانی هرگز و از حضرت امام جعفر صادق علیه السلام نقل است که هر که بخواند ین سوره را هر شب پیش از آنکه بخوابد ملاقات کند خدای عزوجل را در حالتی که روی آن شخص چون ماه باشد در وقت تمامی آن و از حضرت امام جعفر صادق علیه السلام منقولست که هر که مشتاق باشد به بهشت و به وصف بهشت این سوره را بخواند .

57- حدید : عدم عذاب در دنیا – رفع بلایا – درکظهور حضرت قا ئم علیه السلام – نعمت بهشت – آزادی زندانی – مصونیت در جنگ – التیام درد

58- مجادله:تسکین درد –حفظ د فینه – آرامش بیمار – مصونیت از حوادث ناگوار- رفع آفات از حبوبات

59- حشر:درود فرستادن کا ینات به او- در حکم شهید قرار گرفتن – مصون شدن از بلایا- اجابت خواسته ها- آسان شدن مشکلات تقویت حا فظه

60- ممتحنه: دفع فقر – نورانیت دیدگان – رفع جنون –درود فرشتگان – در حکم شهید قرار گرفتن – شفاعت شدن – درمان بیماری طحال – آسودگی در زندگی

61- صف : قرار گرفتن در صف فرشتگان و پیامبران – همنشینی حضرت عیسی علیه السلام - امنیت در سفرها

62- جمعه : پا داش بهشت - اعطای حسنات –رفع هراس – بخشودگی گناهان – رهایی از وسوسه های شیطان

از حضرت صادق علیه السلام منقولست که واجبست بر هر مومن هر گاه شیعه ما باشد که بخواند در نماز شب سوره جمعه و در نماز ظهر آن جمعه و منافقین را و هرگاه این را به عمل آورد چنان است که گویا عمل رسول خدا صلی الله را بجا آورده است و ثواب و جزای او بر خداوند بهشت است .

63- منافقون :رفتن به بهشت – رفع بیماری نفاق و شک – درمان دمل – رفع دردهای درونی – شفای بیمار – درمان چشم درد

64- تغابن: شفاعت شدن – به بهشت رفتن – همجواری پیامبر – درک ظهور حضرت قا ِِیم علیه السلام رفع مرگ ناگهانی – رفع شر حاکم

65- طلاق: رفع آ تش دوزخ –رسیدن به تو به ی نصوح – ایجاد فتنه در محل دشمن

66- تحریم :نصیب شدن توبه نصوح – شفای گزیده شده – درمان صرع – دفع لرزش- درمان بی خوابی –رفع بی پولی و قرض

67- ملک(تبارک):مصون بودن در روز قیامت – رفع عذاب قبر – پاداشی همچون پاداش شب قدر – مونس قبر – شفاعت شدن – رفع گرفتاری روح مردگان

از حضرت امام جعفر صادق علیه السلام منقولست که هر که بخواند سوره الملک را در مکتوبه پیش از آن که بخواهد پیوسته اندر امان خدایتعالی خواهد بود تا داخل صبح شود و در امان خدای خواهد بود روز قیامت تا داخل بهشت شود قطب راوندی از بن عباس نقل کرده است که مردی خیمه زد بروی قبری و ندانست که آن قبر است پس خواند این سوره را پس شنید صحیحه زننده را گفت این سوره منجیر است پس این مطلب را بحضرت رسول اکرم عرض کرد آنحضرت فرمود آن سوره نجات  دهنده است از عذاب قبر

68- قلم: رفع فقر – دفع عذاب قبر – رسیدن به ثواب اصحا ب کهف – رفع دندان درد – آسانی محاسبه درروز قیامت – حفظ جنین هوش و حافظه ی کودک

70- معارج: رفع بازخواست در روز قیامت – هم منزلی با حضرت محمدصل الله علیه و اله وسلم گشایش در کار زندا نی – رفع احتلام در خواب

71- نوح علیه السلام : قرار گرفتن در منزل پاکان ازدواج با حو ریه های بهشتی – اجابت دعا –مقدر شدن بهشت

72- جن: عدم ابتلا به چشم زخم و سحر و افسون ونیرنگ جنییان - رسیدن به اجر بزرگ – فرار جنییان – مصون شدن از گزند حاکم – رفع گرفتاریهای انسان – سهولت مشکلات

73- مزمل: زندگی پاک و نیکو در د نیا – مرگ راحت و خوب - رسین به اجرآزاد کردن فرد گرفتار- در خواب دیدن پیامبر علیه السلام –رفع بیماری سختی های دنیا وآخرت- اعطای حسنات

74- مدثر: مقامی نزدیک به مقام پیامبر علیه السلام – مصونیت از سختی وستم دنیا – اعطای حسنات – سعه قلب – افتخار حفظ قرآن

75- قیامت : همراه پیامبر علیه السلام از قبر برانگیخته خواهد شد – همراهی پیامبر علیه السلام تا عبور از پل صراط – شهادت دادن پیامبر علیه السلام و جبرئیل به ایمان او- نورانیت چهره در روز قیامت – فزونی رزق حفظ در برابر حوادث – محبوبیت نزد مردم – فروتن ساختن قلب – پاک دامن کردن انسان – از هیچ زور مداری نمی هراسد

76- انسان (دهر): همنشینی با پیا مبر – به ازدواج حورالعین در آمدن – پاداش بهشت و حریر گرفتن – قوی شدن نفس ضعیف – تسکین درد قلب – تندرستی – هر چه بخواهد پاداش گیرد – سود بردن بدن – نیرومند گشتن جان – قوت بخشیدن به اعصاب تسکین نگرانی و اضطراب

77- مرسلات : میان او و حضرت محمد آشنایی برقرار گردد – در زمره کسانی ست که به خداوند شرک نمی ورزند – قدرتمند گشتن بر د شمن در محاکمه – پیروزی بر دشمن – تسکین دل درد

78- نبا ء :مشرف شدن به خانه ی خدا – محا سبه در روز قیامت به اندا زه ی نوشتن سوره خواهد بود – رفتن به بهشت – دفع شپش – قدرت و هیبت یافتن – به خواب نرفتن – حفظ در برابر حوادث

79- نازعات :سیراب از دنیا رفتن – سیراب برانگیخته شدن – سیراب وارد بهشت شدن – در امان ماندن ا ز عذاب خدا وند – نوشیدن شراب گوارای بهشتی – در امان ماندن از گزند دشمنان

80- عبس (اعمی): قرار گرفتن زیر سا یه ی کرامت الهی دربهشت – حفظ از رسوایی درقیامت – درمان چشم درد و آب ریزش آن

82- انفطار :ازبین رفتن حجاب میان او وخدا وند در روز قیامت – مستور ماندن دشتی ها درقیامت – مانع رسوایی در قیامت – آزاد شدن اسیر – اصلاح شدن امر انسان در قیامت – بخشوده شدن گناهان – فزونی نور دیدگان – درمان چشم درد و تاری

83- مطففین : در امان ماندن از آتش جهنم – نو شیدن از شراب گواری بهشتی – مصون ماندن انبار از آفت ها – در امان ماندن شی از گزند حشرات

84- انشقاق: از بین رفتن حجاب میان او و خداوند - درامان ماندن از گرفتن نامه ی عمل از پشت سر – آسان شدن زایمان- درامان ماندن خانه وحیواناتاز گزندحشرات

85- بروج :در محشر همراه پیامبر و صالحان بودن – اعطای حسنات – نجات یافتن از گرفتاری – پاداش بزرگ – در امان ماندن از ترس - گرفتن از شیر آسان شدن بر کودک – در پناه خداوند بودن

86- طارق :مقام والا نزد خدا داشتن – در بهشت همنشین مومنین بودن اعطای حسنات – محافظت اشیاء- چرکی نشدن زخم – شفایافتن

87- اعلی: وارد شدن به بهشت از در دلخواه - فضیلت خواندن مصحف مو سی و ابراهیم علیه السلام را یافتن – دادن پاداش به او – تسکین درد گوش – رفع بواسیر – تسکین درد – شفای شکستگی

88- غاشیه : مشمول رحمت خدا واقع شدن- موصون ماندن از عذاب جهنم – محاسبه اسان –آرام شدن گریه نوزاد –آرام شدن حیوان سرکش –رفع بیماری دندان درد –صحت و سلامت در غذا

89- فجر:در قیامت همراه امام حسین بودن –بخشوده شدن گناهان –اعطای حسنات فرزند پسر –قرار دادن نور در قیامت –در امان ماندن از گزند هر چیز

90- بلد:مشهور شدن به نیکوکاری در دنیا –یافتن مقام بالا نزد خدا – همنشینی پیامبران و شهیدان در قیامت –در امان ماندن از خشم خدا –در امان ماندن کودک از بیماری –در امان ماندن از گردنه کوود-در امان بودن گریه کودک –دفع درد بینی در کودک –

91- شمس:شهادت دادن همه چیز به نفع او در قیامت –به بهشت رفتن به منزله صدقه دادن –موفق گشتن – عزیز شدن نزد مردم – افزایش رزق – آرام گرفتن لرز بدن

92- لیل:شهادت دادن همه چیز به نفع او در قیامت- به بهشت رفتن – اعطای نعمت از جانب خدا – حل مشکلات – خوش خوابیدن – فضیلت تلاوت ربع قرآن – پذیرفته شدن نماز نزد خدا – اجابت حاجات – خواب خوب دیدن – بهبود یافتن صرع و بیهو شی

93- ضحی : شهادت دادن همه چیز به نفع او در قیامت- به بهشت رفتن – شفاعت حضرت محمد – اعطای حسنات – بازگشت گمشده – حفاظت شیئ مخفی

94- انشراح :شهادت دادن همه چیز به نفع او در قیامت- به بهشت رفتن – اعطای یقین و سلامتی – درمان سینه درد – درمان بند آمدن ادرار – رفع بیماری قلب درد – شفای زکام و سرماخوردگی

95- تین :رسیدن به بهشت – رسیدن به پاداش بسیار – رفع ضرر غذا

96- علق :شهید از دنیا رفتن – همانند کسی است که در رکاب پیامبر جنگیده – پاداش تلاوت یک جزئ از قرآن – در امان ماندن از غرق شدن – در امان ماندن انبار از آفت دزد – دفع بلاهای سفر

97- قدر : گوئی در راه خدا جهاد کردن – بخشوده شدن گناهان – پداشی همچو یک ماه روزه گرفتن در رمضان – در امان ماندن انبار از آفت و دزد – همنشینی با بهترین مخلوقات در قیامت – درمان لرزه های اعضای بدن – در پناه خداوند بودن- حفظ اموال – افزایش برکت انبار غقله

98- بینه :بیزاری از مشرکان –پیوستن به دین محمد –در زمره مومنان برانگیخته شدن –اسان شدن محاسبه در روز قیامت قیامت –درمان لقوه –رسوا شدن دزد –درمان یرقان –درمان آب مروارید و پیسی-رفع هر نوع آماس –سود بخشیدن به زن باردار

99- زلزال: رفع زلزله –نمردن با بلایای دنیایی –خارج شدن اسان روح از بدن –رسیدن به منزلگه بهشتی –همراهی فرشتگان –رسیدن به پاداش تلاوت ربع قرآن –رسوا کردن دزد –رهایی از ترس –دفع لرزش بدن

100- عادیات: مبعوث و همنشین شدن همراه حضرت علی-رسیدن به پاداش تلاوت کل قرآن –ادای سریع قرض –رفع بیماری ترس و تشنگی

101- قارعه: در امان ماندن از دجال و آتش جهنم –سنگین گشتن ترازوی احسان –گشوده شدن در رحمت –فزونی رزق-اآسان گشتن کار برای انسان محروم –نیکو گشتن تجارت

102- تکاثر: رفع عذاب قبر –مقرر داشتن صواب صد شهید –ایستادن چهل ردیف فرشته در نماز با وی –رفع بازخواست –بخشوده شدن گناهان –در پناه خدا بودن

103- عصر: برانگیخته شدن با چهره خندان و درخشان در قیامت-اعطای حسنات –عاقبت به خیر شدن –از جمله پیروان حق و حقیقت شدن –حافظ اشیائ مدفون

104- همزه: دفع فقر –فزونی رزق-دفع مرگ بد –اعطای پاداش-درمان درد چشم

105- فیل: شهادت دشت ها بیابان ها و کوهها به نماز گزار بودن او در قیامت –بازخواست نشدن در قیامت –درامان ماندن از عذاب و مسخ نشدن در دنیا- توان اینکه هدفش را خورد سازد –به لرزه افتادن لشکر دشمن –قلب را قوت می دهد

106- قریش: سوار بر مرکب بهشتی برانگیخته شدن –اغطای پاداشی چون طواف خانه خدا و اعطکاف در مسجدالحرام –

107- ماعون: همانند کسی شدن که نماز و روزه اش مورد قبول خدا قرار گرفته-محاسبه نشدن در قیامت –بخشوده شدن گناهان –محافظت

108- کوثر: از حوض کوثر سیراب شدن –هم صحبتی با رسول خدا –اعطای پاداش –دیدن پیامبر در خواب

109- کافرون: رسیدن به ثواب تلاوت ربع قرآن –از شرک مبّرا شدن –بخشیده شدن گناهان او پدر و مادر و فرزندانش –سعادتمند شدن شهید مردن و شهید بر انگیخته شدن دور ماندن از گزند شیطان –در امان ماندن از وحشت قیامت –حفظ در هنگام در خواب –بر اورده شدن حاجات

110- نصر: پیروز شدن بر تمام دشمنان –بر انگیخته شدن با کتاب ناطق –پناه از گرمای دوزخ و آتش جهنم -به بهشت رفتن –گشوده شدن درهای خیر و برکت در دنیا-استجابت حاجات – ثواب کسی که در رکاب پیامبر ودر فتح مکّه بوده – پذیرفته شدن نماز در درگاه الهی

111- لهب(مسد): تنفر از ابو لهب –تسکین درد شکم در پناه خدا بودن

112- اخلاص (توحید): بخشوده شدن گناهان پنجاه سال –اعطای خیر در دنیا و آخرت - بخشیده شدن گناهان او پدر و مادر و فرزندانش –پس از مرگ فرشتگان و جبرئیل بر بدن او نماز می خوانند-در امان بودن از بدیهای مردم-رفع بیماری شر و زور –پذیرفته شدن توبه –حفاظت از او –گناه نکردن –همچون تلاوت یک سوم قرآن و تورات وانجیل و زبور بودن –در امان بودن مال و ثروت –دور شدن فقر از خانه –تلاوت آن مانند تلاوت تمام قرآن است –نجات از عذاب دوزخ خدا دوستار او خواهد بود –حافظ در برابر هر آفت و بلا بودن –تسکین درد شکم –اعطای پاداش –پیروزی بر دشمنان

113- فلق: در امان بودن از درد و بیماری –در امن بودن از بیماری کودکان و بیماری تشنگی و بیماری معده –محفوظ و سالم ماندن تا زمان مرگ –پاداش همچون کسی که حج واجب و عمره نموده و روزه گرفته مقرر داشتن دفع چشم زخم و بدی ها و بلایا- رسیدن به پاداش بزرگ همانند کسی که در مکه روزه گرفته بودن

114- ناس: در امان بودن از درد بیماری - امن بودن از بیماری کودکان و بیماری تشنگی و معده –در امان و حفظ خدا بودن –در امان بودن از گزند جنیان و وسوسه –پذیرفته شدن نماز .

منبع: http://www.s-a-khatami.com

معیار و ملاک تشخیص سوره های مکی و مدنی

معیار و ملاک تشخیص سوره های مکی و مدنی

کتاب علوم قرآنی، محمد هادی معرفت
 

طبق آماری که از روایات ترتیب نزول به دست می آید، 86 سوره مکی و 28سوره مدنی است که در این گروه بندی سه معیار وجود دارد :

1- معیار زمان

بیش تر مفسرین معتقدند که معیار مکی یا مدنی بودن هجرت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله از مکه به مدینه است. هر سوره ای که پیش از هجرت نازل شده مکی و هر سوره ای که پس از هجرت نازل شده است مدنی به شمار می رود، خواه درمدینه نازل شده باشد خواه در سفرها. و حتی در مکه در سفر حج یا عمره یا پس ازفتح، چون پس از هجرت بوده است، مدنی محسوب می شود. ملاک هجرت نیزداخل شدن به مدینه است. بنابر این آیاتی که پس از هجرت از مکه و پیش از ورودبه مدینه، در راه بر پیامبر نازل شده است، مکی محسوب می شود. مثلا آیه ان الذی فرض علیک القرآن لرادک الی معاد. . . (1) بر اساس این تعریف و ملاک که پس از خروج ازمکه در راه بر پیامبر نازل شده، مکی است.

2- معیار مکان

هر چه در شهر مکه و پیرامون آن نازل شده مکی است. و هر چه در مدینه و پیرامون آن نازل گردیده مدنی است، خواه پیش از هجرت یا پس از آن نازل شده باشد. پس آن چه در غیر این دو منطقه نازل شده باشد نه مکی است و نه مدنی. در این زمینه جلال الدین سیوطی روایتی آورده است که پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند :
«انزل فی ثلاثة امکنة : مکة و المدینة و الشام »که طبق گفته ابن کثیر، مقصود از شام تبوک است (2) .

3- معیار خطاب

هر سوره ای که در آن، خطاب به مشرکان می باشد مکی و هرسوره ای که در آن خطاب به مؤمنان می باشد، مدنی است. در این زمینه ازعبد الله بن مسعود حدیثی آورده اند که گفته است : «هر سوره که یا ایها الناس در آن به کار رفته باشد، مکی است و هر سوره که یا ایها الذین آمنوا در آن به کار رفته باشدمدنی است » (3) ، زیرا در مدینه غلبه با مؤمنان بوده و در مکه با مشرکان. البته درسوره های مدنی مانند سوره بقره، یا ایها الناس به کار رفته که کلیت این معیار راخدشه دار می کند.
برای تشخیص سوره های مکی و مدنی، ملاک هایی را مشخص کرده اند که هریک به تنهایی نمی تواند ملاک جامع و مانع باشد. بلکه این ملاک ها روی هم رفته تاحدودی تعیین کننده است. به طور کلی ملاک ها و علایم برای تشخیص، عبارت است از : 1) نص و خبر، 2) علایم صوری و ظاهری، 3) علایم محتوایی و معنوی.
علامه برهان الدین ابراهیم بن عمر بن ابراهیم جعبری (متوفای 732) می گوید : «برای شناخت مکی و مدنی دو راه وجود دارد : سماعی، که از راه نقل و روایت به دست می آید. قیاسی، که از روی ضابطه تشخیص داده می شود». آن گونه که علقمة بن قیس (متوفای 62) از عبد الله بن مسعود روایت کرده است : «هر سوره ای که در آن یا ایهاالناس آمده باشد یا لفظ «کلا»استعمال شده باشد یا در ابتدای آن حروف مقطع باشد-جز زهراوین (بقره و آل عمران) و نیز سوره رعد که بنا بر قولی مدنی است-یادر آن قصه آدم و ابلیس آمده باشد-جز سوره های طولانی-یا سوره ای که در آن سر گذشت انبیای سلف و امت های گذشته آمده باشد مکی است، و هر سوره ای که در آن از فریضه و تکالیف و حدود شرعی سخن گفته شده باشد، مدنی است » (4) .
برخی خصوصیات دیگری برای شناخت سوره های مکی و مدنی ذکر کرده اندکه عبارت است از :
1- کوتاهی آیات درون یک سوره و نیز کوتاهی سوره، نوعا مکی بودن آن رامی رساند. و بلندی آیه های یک سوره علاوه بر بلندی سوره نوعا مدنی بودن آن راثابت می کند.
2- لحن تند و شدید سوره بیش تر با اهل مکه است که اهل عناد و لجاج ومقاومت در مقابل حق بوده اند، ولی لحن ملایم و خفیف، مدنی بودن سوره رامی رساند که بیش تر خطاب به مؤمنین است.
3- بحث درباره اصول معارف و اصل ایمان و دعوت به اسلام از ویژگی های سوره های مکی است. و در سوره های مدنی بیش تر از تفاصیل احکام و بیان شریعت اسلام سخن گفته شده است.
4- دعوت به پایبند بودن به اخلاق و استقامت در رای و سلامت عقیده و ترک لجاج و عناد و نیز برخورد تند با عقاید باطل مشرکان و ناچیز شمردن اندیشه های تهی و بی اساس آنان، از خصایص سوره های مکی به شمار می رود. در حالی که برخورد با اهل کتاب و دعوت آنان به میانه روی در عقاید و افکار و اندیشه ها و نیزمبارزه با منافقین و ذکر خصایص و صفات آنان از ویژگی های سوره های مدنی است.
5- غالبا خطاب ها با عنوان یا ایها الناس. . . از ویژگی های سور مکی است و باعنوان یا ایها الذین آمنوا از خصایص سور مدنی است.
البته این ویژگی ها هرگز کلیت ندارد، بلکه صرفا درباره برخی از انواع صدق می کند. و در صورت اجتماع چندین خصیصه، اگر موجب علم و یقین شود و نص معارضی در میان نباشد، قابل اعتماد است، و موجب قوت احتمال و اطمینان می شود. در این صورت است که نتیجه کار برد فقهی و تاریخی و غیره دارد. بنابر این ملاک تشخیص مکی و مدنی، یا نقل و خبر است که اصطلاحا سماعی می گویند. یااجتهاد و شواهد ظاهری و صورت جمله بندی و داشتن سجع و وزن و کوتاهی آیات و سوره هاست یا شواهد محتوایی است. بدین معنا که شکل بیان اصول عقاید واحکام و برخورد با کفار و منافقین نشانه مکی و مدنی بودن سوره است.

--------------------------------------------
پی نوشت ها :

1- قصص 28 : 85.
2- الاتقان، ج 1، ص 23.
3- المستدرک، ج 3، ص 18-19.
4- البرهان، ج 1، ص 189.